Werken vanuit je hart
Met 28 voorgedragen projecten uit het aartsbisdom Utrecht

“Diaconie als bemiddeling namens Jezus van Nazareth aan mensen onder elkaar”
De genomineerden voor de Ariëns Prijs voor Diaconie

De Ariëns Prijs voor Diaconie in het aartsbisdom Utrecht wordt om de drie jaar uitgereikt. Initiatiefnemers zijn het Ariëns-Comité, het aartsbisdom Utrecht, en de Diocesane Kerkelijke Caritas Instelling.

Hub Crijns en Ina van de Bunt-Koster zijn beide lid van de Jury Ariëns Prijs voor Diaconie 2013 van het Aartsbisdom Utrecht

De jury van de Ariëns Prijs 2013 heeft in het najaar van 2012 folders en brieven verspreid met de oproep om projecten en initiatieven voor te dragen. In januari blijkt dat er 28 projecten en initiatieven zijn voorgedragen vanuit het aartsbisdom Utrecht. De jury heeft al deze initiatieven persoonlijk bezocht en de verhalen gebundeld in Werken vanuit je hart.

Grote diversiteit
De Nederlandse samenleving kenmerkt zich door grote verschillen tussen mensen. Een grotere groep heeft het goed wat betaald werk, inkomen, wonen, gezondheid, relaties, gezin, vrienden betreft. Volgens diverse onderzoeken zijn Nederlanders gelukkig en hebben ze het zelf goed. Natuurlijk is er wel veel mis met de samenleving, de politiek, instanties, de economie, de banken en verzekeringen, de Europese Unie en ga zo maar door. Een kleiner deel van de bevolking heeft het minder leuk. Ze worden getroffen door de gevolgen van de economische crisis: werkloosheid en verlies van inkomen. Daardoor ook verlies van maatschappelijk status en sociale kringen. Weer anderen hebben last van de huizencrisis en dus van hun hypotheek als ze een eigen huis hebben. Weer anderen zijn vanuit hun huwelijk gescheiden en dat levert voor beide partners problemen op. Voor alleenstaande vrouwen met kinderen eigenlijk de meeste, want dat is de grootste groep in de armoedestatistieken. Wie ziek is, een aandoening of handicap heeft, geestelijk of lichamelijk, en te goed is voor een instelling en te slecht voor de samenleving, heeft het moeilijk. Wie van verre komt en geen papieren heeft, blijkt niet meer welkom. Mensen hebben vaak gebrek aan vermogens en talenten op het gebied van relaties, inkomen, opleiding, komaf, je weg vinden in de samenleving. Een op de zes huishoudens worstelt met problematische schulden. Er blijken veel mensen te zijn, die in de problemen zitten. Als we de projecten en activiteiten uit de parochies, parochiële caritas instellingen en oecumenische inspanningen in het aartsbisdom Utrecht nader bezien, dan blijkt er een grote antenne te zijn voor al die mensen en hun problemen. Er wordt volop gewerkt binnen de dienst van barmhartigheid. De dienst van gerechtigheid blijft lokken als het grotere perspectief. En voor wat mis gaat is de dienst van verzoening en vergeving binnen handbereik. Uit de projecten is diaconie als bemiddeling namens Jezus van Nazareth aan mensen onder elkaar volop af te lezen.

Bevorderen diaconaal bewustzijn bij jongeren
Ook parochies gebruiken het instrument van maatschappelijke stages om contacten met jongeren te verstevigen. We maken kennis met een project maatschappelijke stages in Hengelo en lezen hoe jongeren met een Lourdesreis zijn meegegaan. DiaconAction is al langer actief in Delden, St-Isidorushoeve en Hengeveld. Studenten van de katholieke studentenparochie in Utrecht ondernemen al vijf jaar een weekendkamp met gehandicapte jongeren.

Derde wereld, over de grenzen, interreligieus
De MOV-groep van Harmelen heeft het Togo project in Afrika omarmd en dit project is in de komende jaren tevens prominent aanwezig op de bisschoppelijke Adventscampagne. Het Werkoverleg Overheid Religies en Levensbeschouwing Doetinchem World in Doetinchem heeft aandacht voor alle religies in de contacten met de overheid, terwijl in Goor de Dag van de Dialoog is ingeburgerd. In Tubbergen is in de Pancratiusparochie een Vastenkalender ontstaan, waarvan 1.000 exemplaren verspreid zijn.

Armoede is onrecht, bewustwording, helpen, strijd, gerechtigheid
Armoede tref je aan in elke plaats in Nederland. Kerken zijn heel actief in armoedebestrijding. Er zijn verhalen van twee voedselbanken in IJsselstein en Zwolle, en twee kledingbanken in Apeldoorn en in Montferland. In Groenlo houdt een ondernemer een eieractie voor de voedselbank. In Westervoort is in het inloopcentrum een weggeefhoek ingericht waar altijd klandizie voor is.

Presentie, inloop, diaconaal centrum
Het diaconaal centrum in de wijk Klarendal presenteert de wijkservicegroep en een kaartenschrijfactie. In Houten is er in de acht geloofsgemeenschappen van de Johannes XXIII parochie een diaconale zondag. In Zwolle is in de Jozefkerk een lunch op zondag ontstaan. Slagharen kent een eenmaal per maand een inloopmiddag voor alleengaanden op zondag. In Zwolle heeft het diaconaal Platform gezorgd voor een digitale sociale kaart. Deventer en Westervoort hebben hun diaconaal inloopcentrum de Herberg genoemd.

Troost, zorg en maatjes
Schulden in huishoudens komen veel voor. De initiatiefnemers van Schuldhulpmaatje in Montferland vertellen hoe het bij hen is gegaan. In Montfoort maken ouders zich zorgen over alcohol misbruik, o.a. van hun kinderen en ontwikkelen het project ‘Preken of praten’. PCI bestuurders kunnen een naaste zijn voor de mensen in de buurt, zo leert de praktijk van de PCI De Hoef. In Zutphen zorgt de Stichting Naaste voor maatjes voor ex-delinquenten. Stichting Naastenhulp Vorst is een gezamenlijk platform van de Kerken ten behoeve van mensen in nood en als aanspreekpunt voor overheid en instanties.

Duurzaamheid en milieu
Onder de aangedragen projecten en initiatieven is er niet echt een, die met duurzaamheid of het milieu bezig is. Kerken zijn hierin wel actief. Zijdelings heeft het project Kerk In Platteland in Lemelerveld wel met duurzaamheid en milieu te maken, omdat agrariërs hiermee bezig zijn. In dit interviewproject wordt de afstand tussen kerk en de wereld van boeren op hun bedrijven overbrugd.

Ariëns Prijs voor Diaconie
De Ariëns Prijs is bedoeld voor een diaconaal project of activiteit, gericht op zorg en barmhartigheid, gerechtigheid; verzoening en vergeving. Diaconie betekent kortweg dienst aan de naaste, in en vanuit de geloofsgemeenschap.
De Ariëns Prijs voor Diaconie bestaat sinds 2002 en wordt elke drie jaar uitgereikt. De prijs is vernoemd naar de priester Alfons Ariëns, die in de eerste helft van de vorige eeuw in het aartsbisdom een grote betrokkenheid toonde bij de in armoede verkerende arbeidersgezinnen in Twente. Hij richtte onder andere een arbeidersbond op. De organisatie van de prijs is in handen van het Ariëns-Comité en de Diocesane Kerkelijke Caritas Instelling van het Aartsbisdom Utrecht.
De jury heeft in het afgelopen jaar alle 28 voorgedragen projecten bezocht en gesproken met de initiatiefnemers en uitvoerders. De gesprekken zijn gebundeld in het boekje Werken vanuit je hart, dat ruim is verspreid in het aartsbisdom Utrecht.

“Dat doe je toch gewoon”
De titel Werken vanuit je hart vat kort en bondig samen wat de essentie is van diaconie en caritas. Het is ook het antwoord op de vraag: Hoe kan ik voor jou een naaste zijn? Dit is een bijna vanzelfsprekend uitgangspunt van al die mensen die dagelijks actief zijn om bezoekwerk te doen, maatje te zijn, inloophuizen te bemensen of financiële problemen aan te pakken. “Dat doe je toch gewoon” is dan ook vaak het antwoord op de vraag naar de motivatie.
Al die verschillende vormen van diaconie in het Aartsbisdom Utrecht worden eens in de drie jaar in het zonnetje gezet. Het zijn soms grotere, en vaak kleinere initiatieven die vanuit de parochie en de parochiële caritas instelling in gang zijn gezet. De Kerk is door vele handen en met vele gezichten dienend aanwezig in de samenleving, zonder onderscheid des persoons en vaak in goede samenwerking met andere kerken.

Achtentwintig pareltjes
Hoe maak je een Vastenactiekalender die professioneel oogt? Op welke wijze organiseer je een eenvoudig systeem om een kaartschrijfactie tot een succes te maken? Wat is er voor nodig om een diaconaal platform in de stad te organiseren - een platform dat het werk van 80 kerken bundelt middels een diaconale kaart op een website, waarin armoedevraagstukken gekoppeld worden aan hulpverlenende organisaties?
Dit is een kleine greep uit de 28 projecten die in Werken vanuit je hart beschreven worden. De 28 pareltjes vormen het hart van het boekje. Ieder project is voorbeeldgevend, in zijn eenvoud of creativiteit, in zijn uithoudingsvermogen, in de organisatie, in de samenwerking. De diaconale focus op de medemens in nood brengt ze samen, waarmee Werken vanuit je hart als antwoord dient op de vraag Hoe kan ik voor jou een naaste zijn?

Informatie
www.dkci-utrecht.nl
www.arienscomite.nl
Werken vanuit je hart bestellen: info@dkci-utrecht.nl
download: http://dkci-utrecht.nl/dl/Werken vanuit je hart.pdf

Meld hier eventuele onvolkomenheden